dinsdag 14 juni 2011

Kattenniesziekte, wat is dit eigenlijk!

Heel veel mensen hebben vragen in de praktijk over nieziekte,
dit blijkt toch een lastige ziekte om te begrijpen,
misschien dat jullie na het lezen hiervan wat meer duidelijkheid hebben.

Wat is niesziekte?

Niesziekte bij kat en kittens is een virusaandoening, soms spelen ook bacterien een rol. Het is een besmettelijke ziekte van de voorste luchtwegen (neus en keel). Er zijn meerdere verwekkers van niesziekte; de meeste voorkomende zijn:

Calicivirus  (virus)
Rhinotracheitisvirus (een Herpes virus)
Chlamydia (een bacterie)
Bordetella Bronchiseptica (een bacterie)
(er bestaan nog vele andere virussen en bacteriën die een ontsteking van de bovenste
luchtwegen bij katten kunnen geven. Hierboven staan slechts de belangrijksten voor welken ook entingen bestaan)

Van de verschillende virussen bestaan ook een groot aantal stammen. Meestal is er bij “niesziekte” sprake van zogenaamde menginfecties. Door de weerstandsvermindering door de virusinfectie komt er heel vaak ook nog eens een bacteriële infectie overheen. Omdat de ogen en de keel in verbinding staan met de neus doen deze ook vaak mee in het ziektebeeld. Doordat er meerdere organismen de oorzaak zijn en meedoen in het ziektebeeld spreekt men ook wel van het niesziektecomplex.

Hoe krijgt een kat niesziekte?

Het virus wordt overgedragen door direct contact met slijmvlies, speeksel of oogvocht of via de lucht (door het niezen) waar veel katten dicht op elkaar zitten (zoals een pension of cattery). We zien vaak dat hele nesten besmet worden door hun moeder. Het Rhinotracheitisvirus is een herpesvirus (net zo als de koortslip bij de mens) dat betekent dat geïnfecteerde katten altijd in stressvolle situaties (ziekte, bevalling) weer virus kunnen gaan uitscheiden.

Mijn kat heeft niesziekte gekregen maar was wel geënt. Hoe kan dat?

Dit komt nogal eens voor, vooral in de zomer wanneer de infectiedruk in pensions zeer hoog is, of in gebieden waar zeel veel katten dicht bij elkaar wonen (denk aan sterk verstedelijkte gebieden)  Omdat er een groot aantal stammen bestaan, zie je toch nog wel eens een doorbraak. Gelukkig zijn de verschijnselen van een gevaccineerde kat vaak veel minder erg dan bij een niet gevaccineerde kat. Daarnaast worden ook lang niet alle katten geënt tegen de 4 belangrijkste verwekkers van niesziekte, maar vaak alleen tegen de virussen.
Niesziekte is ook geen ziekte, zoals bv de mazelen die door 1 virus veroorzaakt wordt,
maar een naam voor alle ontstekingen van de bovenste luchtwegen van de kat.



Wat zijn de verschijnselen van niesziekte?
Er zijn verschillende veroorzakers van niesziekte en daarmee kunnen de verschijnselen ook nogal varieren: 
Niezen (varierend van af en toe tot onophoudelijk)
Kuchen
Benauwdheid
Koorts
Niet eten/drinken
Ooguitvloeiing (varierend van helder tot pussig)
Neusuitvloeiing (varierend van helder tot pussig)
Blaasjes op de tong
Kwijlen
Ernstige oogbeschadigingen 
Vooral jonge en niet gevaccineerde katten kunnen erg ziek worden van niesziekte. Indien er te laat een behandeling ingesteld wordt, zien we helaas nogal eens blijvende of steeds terugkerende problemen.We spreken dan nogal eens van chronische niesziekte. 

Diagnose van niesziekte

In verreweg de meeste gevallen zal de diagnose niesziekte gesteld worden op basis van het verhaal, de verschijnselen en het lichamelijk onderzoek. In een aantal hardnekkige gevallen kan het nodig zijn aanvullend onderzoek te doen zoals een neus/oogswab voor kweken, bloedonderzoek en röntgenfoto’s. Bij langdurige infecties is het in ieder geval zaak om tevens te testen op FeLV en FIV.

Hoe is de behandeling van niesziekte?
In principe is een virus niet te bestrijden en hoef je hier geen medicatie voor te geven. We kunnen echter wel symptomen zoals bijvoorbeeld koorts bestrijden. Bij heldere uitvloeiing zonder koorts is het in principe juist om geen antibiotica te geven. Toch zien we zo vaak secundaire bacteriële infecties optreden, daarom wordt er toch vaak antibiotica gegeven. Wordt de neus en/of ooguitvloeiing pussig, dan geven we wel direct antibiotica.
Soms is een infuus noodzakelijk om de ontstane uitdroging te bestrijden
In ernstige gevallen van benauwdheid wil het spoelen van de neus nogal eens verlichting geven
Bij zeer hardnekkige, chronische gevallen kunnen zogenaamde immunomodulatoren gegeven worden. De ene keer zien we hier echter goede resultaten maar de teleurstellingen zijn net zo talrijk.

Wat zijn de vooruitzichten voor een kat met niesziekte?
Indien niesziekte op tijd behandeld wordt, zijn de vooruitzichten prima. Wanneer het te laat behandeld wordt is er een groot risico op chronisch worden van de infecties cq altijd gevoelig blijvende luchtwegen. Bij kittens met niesziekte zien we zelfs wel eens ooleden die helemaal vergroeid zijn met elkaar als gevolg van een doorgemaakte infectie. Bij ernstige acute infecties kan zelfs de dood optreden door het weigeren van eten en drinken. Nogmaals; wanneer op tijd ingegrepen wordt zal uw kat er zelden iets aan overhouden!

Hoe kan ik niesziekte voorkomen?
Door de jaarlijkse vaccinatie tegen niesziekte.
Door u te houden aan het vaccinatieschema voor kittens
Gaat uw kat naar een pension en het pension stelt vaccineren niet verplicht? Dan loopt uw kat een sterk verhoogt risico. Beter is het om dan naar een ander pension uit te kijken.
Een aantal pensions stellen tegenwoordig de vaccinatie tegen Bordetella verplicht. 
Heeft u een huishouden bezocht met niezende katten? Altijd handen wassen voordat u naar huis gaat (dit kan sowieso geen kwaad!)
Niet langer dan een dag of twee wachten om naar de dierenarts te gaan met een niezende kat.
Houd nieuwe kittens in een huishouden minimaal een week na de tweede vaccinatie apart van elkaar.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten